ผู้ให้บริการระบบเสนอขายสินทรัพย์ดิจิทัล หรือที่เรียกว่า ICO Portal เป็นผู้ประกอบการที่ได้รับความเห็นชอบจากสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ให้ทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการเสนอขายโทเคนดิจิทัลต่อประชาชน โดยมีบทบาทสำคัญในการกลั่นกรองและควบคุมคุณภาพของการระดมทุนผ่านสินทรัพย์ดิจิทัล
บทบาทและหน้าที่
ICO Portal มีหน้าที่หลักที่สำคัญ 2 ประการ ได้แก่:
1. การกลั่นกรองโครงการ ICO
- ทำการตรวจสอบและสอบทานข้อมูลการเสนอขายโทเคนดิจิทัล (due diligence)
- ประเมินคุณสมบัติของผู้ออกโทเคนดิจิทัล ว่ามีความเหมาะสมที่จะได้รับอนุญาตให้เสนอขาย
- ตรวจสอบแผนธุรกิจและความเป็นไปได้ของโครงการ
- ตรวจสอบความถูกต้องครบถ้วนของข้อมูลในแบบแสดงรายการข้อมูลและร่างหนังสือชี้ชวน
- ตรวจสอบชุดรหัส (source code) ในสัญญาอัจฉริยะ (smart contract) ว่าตรงกับที่เปิดเผยในเอกสาร
2. การให้บริการระบบเสนอขาย
- จัดให้มีระบบการทำความรู้จักลูกค้า (KYC/CDD)
- ประเมินความเหมาะสมในการลงทุน (suitability test)
- ควบคุมมูลค่าการลงทุนของผู้ลงทุนรายย่อยไม่ให้เกินข้อจำกัด
- จัดการระบบการจองซื้อและชำระเงิน
- ดูแลการเก็บรักษาทรัพย์สินของลูกค้า
คุณสมบัติของผู้ให้บริการระบบเสนอขายสินทรัพย์ดิจิทัล
ผู้ที่จะได้รับความเห็นชอบให้เป็น ICO Portal ต้องมีคุณสมบัติที่สำคัญดังนี้:
- เป็นบริษัทที่จัดตั้งในประเทศไทย
- มีทุนจดทะเบียนชำระแล้วไม่น้อยกว่า 5 ล้านบาท
- มีฐานะการเงินที่มั่นคงและระบบงานที่มีประสิทธิภาพ
- มีผู้บริหารและบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถและประสบการณ์เหมาะสม
- มีระบบงานที่พร้อมในการให้บริการ เช่น:
- ระบบการกลั่นกรองโทเคนดิจิทัล
- ระบบการติดต่อและให้บริการลูกค้า
- ระบบการเปิดเผยข้อมูล
- ระบบการจัดการความเสี่ยง
- ระบบการเสนอขายและจัดการค่าจองซื้อ
- ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศที่มีความปลอดภัย
ตัวอย่างบริษัทผู้ให้บริการระบบเสนอขายสินทรัพย์ดิจิทัล
ปัจจุบันมีบริษัทที่ได้รับความเห็นชอบให้เป็นผู้ให้บริการระบบเสนอขายสินทรัพย์ดิจิทัล (ICO Portal) ในประเทศไทยหลายราย โดยแต่ละรายมีจุดเด่นและการให้บริการที่แตกต่างกันไป ดังนี้
1. ERX Co., Ltd.
ERX เป็นบริษัทในเครือของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ที่ได้รับความเห็นชอบให้เป็น ICO Portal รายแรกของประเทศไทย
จุดเด่นและบริการ
- มีความน่าเชื่อถือสูงจากการเป็นบริษัทในเครือตลาดหลักทรัพย์
- มุ่งเน้นการระดมทุนผ่าน Investment Token สำหรับธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม
- ให้บริการครบวงจรตั้งแต่การให้คำปรึกษา การออกแบบโทเคน การพัฒนาสมาร์ทคอนแทรคต์ และการจัดจำหน่าย
- มีระบบการตรวจสอบและคัดกรองผู้ออกโทเคนที่เข้มงวด
- มีเครือข่ายนักลงทุนที่แข็งแกร่ง
โครงการที่โดดเด่น
- ให้บริการออกและเสนอขาย Investment Token สำหรับอสังหาริมทรัพย์
- พัฒนาโทเคนสำหรับการระดมทุนในธุรกิจพลังงานทดแทน
- สนับสนุนการออกโทเคนสำหรับธุรกิจ SMEs ที่มีศักยภาพ
2. Longroot (Thailand) Co., Ltd.
Longroot เป็น ICO Portal ที่เน้นการให้บริการแก่ธุรกิจในกลุ่มความบันเทิงและดิจิทัลคอนเทนต์
จุดเด่นและบริการ
- เชี่ยวชาญในการออกโทเคนสำหรับอุตสาหกรรมบันเทิง
- มีเครือข่ายพันธมิตรในวงการบันเทิงทั้งในและต่างประเทศ
- ให้บริการพัฒนาแพลตฟอร์มการซื้อขายโทเคนแบบทุติยภูมิ
- มีทีมที่ปรึกษาด้านกฎหมายและการปฏิบัติตามกฎระเบียบโดยเฉพาะ
โครงการที่โดดเด่น
- ออกโทเคนสำหรับการระดมทุนในการผลิตภาพยนตร์
- พัฒนาโทเคนสำหรับธุรกิจเกมและ e-sports
- ให้บริการออกโทเคนสำหรับศิลปินและครีเอเตอร์
3. T-BOX (Thailand) Co., Ltd.
T-BOX เป็น ICO Portal ที่เน้นการให้บริการด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม
จุดเด่นและบริการ
- มีความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีบล็อกเชน
- ให้บริการพัฒนาสมาร์ทคอนแทรคต์แบบครบวงจร
- มีระบบการตรวจสอบความปลอดภัยของโค้ดที่ได้มาตรฐาน
- ให้คำปรึกษาด้านการพัฒนาธุรกิจดิจิทัล
โครงการที่โดดเด่น
- พัฒนาโทเคนสำหรับแพลตฟอร์ม DeFi
- ออกโทเคนสำหรับโครงการ GameFi
- ให้บริการออกโทเคนสำหรับ Start-up ด้านเทคโนโลยี
มาตรฐานการปฏิบัติงาน
ICO Portal ต้องดำเนินธุรกิจตามมาตรฐานที่ ก.ล.ต. กำหนด ดังนี้:
- ให้บริการด้วยความซื่อสัตย์สุจริตและใช้ความรู้ความสามารถอย่างเต็มที่
- รักษาภาพลักษณ์และความน่าเชื่อถือของตลาดทุน
- ปฏิบัติต่อผู้ลงทุนอย่างเป็นธรรมและเท่าเทียมกัน
- ไม่ชักจูงให้ผู้ลงทุนฝ่าฝืนกฎหมาย
- หลีกเลี่ยงความขัดแย้งทางผลประโยชน์
- ไม่รับผลประโยชน์ตอบแทนนอกเหนือจากค่าธรรมเนียมปกติ
- ดูแลรักษาทรัพยากรและทรัพย์สินขององค์กรอย่างเหมาะสม
การเปิดเผยข้อมูลและการโฆษณา
ICO Portal ต้องเปิดเผยข้อมูลที่สำคัญแก่ผู้ลงทุนอย่างครบถ้วน เช่น:
- ขั้นตอนและวิธีการจองซื้อโทเคนดิจิทัล
- ข้อมูลการเสนอขายและหนังสือชี้ชวน
- ข้อจำกัดการลงทุนและการโอนโทเคน
- ความเสี่ยงในการลงทุน
- ค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง
การโฆษณาต้องมีความเหมาะสมทั้งด้านเนื้อหาและวิธีการนำเสนอ โดย:
- ไม่บิดเบือนหรือปิดบังข้อมูลสำคัญ
- ไม่เร่งรัดการตัดสินใจลงทุน
- ไม่รับประกันผลตอบแทน
- มีคำเตือนเกี่ยวกับความเสี่ยง
- อ้างอิงข้อมูลจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ
การกำกับดูแลและบทลงโทษ
ก.ล.ต. มีอำนาจในการกำกับดูแล ICO Portal โดย:
- สั่งให้ชี้แจงหรือส่งเอกสารหลักฐาน
- สั่งให้แก้ไขการดำเนินงานให้ถูกต้อง
- สั่งพักหรือเพิกถอนการให้ความเห็นชอบ
- กำหนดระยะเวลาห้ามยื่นขอความเห็นชอบใหม่
หาก ICO Portal ฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ อาจได้รับโทษทั้งทางแพ่งและอาญา
แนวโน้มในอนาคต
ICO Portal มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลของไทย โดยเฉพาะในด้าน:
- การสร้างมาตรฐานและความน่าเชื่อถือให้กับการระดมทุนผ่านสินทรัพย์ดิจิทัล
- การคุ้มครองผู้ลงทุนจากการหลอกลวงหรือฉ้อโกง
- การส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในการระดมทุน
- การสร้างทางเลือกใหม่ในการระดมทุนให้กับภาคธุรกิจ
อย่างไรก็ตาม ยังมีความท้าทายที่ต้องพัฒนา เช่น:
- การเพิ่มการเข้าถึงของผู้ลงทุนรายย่อย
- การสร้างสภาพคล่องในตลาดรอง
- การพัฒนากฎเกณฑ์ให้เหมาะสมกับการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
- การส่งเสริมความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัลแก่ประชาชน
สรุป
ICO Portal เป็นกลไกสำคัญในการกำกับดูแลการระดมทุนผ่านสินทรัพย์ดิจิทัลของไทย ทำหน้าที่กลั่นกรองคุณภาพของการเสนอขายและให้บริการระบบที่มีมาตรฐาน เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือและคุ้มครองผู้ลงทุน อันจะช่วยพัฒนาตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลให้เติบโตอย่างยั่งยืน ผู้ที่สนใจประกอบธุรกิจ ICO Portal จำเป็นต้องมีความพร้อมทั้งด้านเงินทุน บุคลากร และระบบงาน รวมถึงต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์การกำกับดูแลอย่างเคร่งครัด