การระดมทุนผ่านสินทรัพย์ดิจิทัล (Digital Asset) เป็นทางเลือกใหม่ในการระดมทุนที่กำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น โดยมีหน่วยงานหลายภาคส่วนที่เข้ามาทำหน้าที่สนับสนุนและกำกับดูแลการระดมทุนในรูปแบบนี้
หน่วยงานกำกับดูแลหลัก
สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.)
ก.ล.ต. เป็นหน่วยงานหลักที่ทำหน้าที่กำกับดูแลการระดมทุนผ่านสินทรัพย์ดิจิทัล โดยมีบทบาทสำคัญดังนี้:
- ออกหลักเกณฑ์และกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง
- พิจารณาอนุญาตการเสนอขายโทเคนดิจิทัล
- กำกับดูแลผู้ให้บริการระบบเสนอขายโทเคนดิจิทัล (ICO Portal)
- คุ้มครองผู้ลงทุนและดูแลความเป็นระเบียบเรียบร้อยของตลาด
ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.)
ธปท. มีบทบาทในการกำกับดูแลการระดมทุนผ่านสินทรัพย์ดิจิทัลในส่วนที่เกี่ยวข้องกับระบบการเงิน:
- ดูแลผลกระทบต่อเสถียรภาพระบบการเงิน
- กำกับดูแลการทำธุรกรรมเงินตราต่างประเทศที่เกี่ยวข้อง
- พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางการเงินดิจิทัล
- ศึกษาและพัฒนาสกุลเงินดิจิทัลที่ออกโดยธนาคารกลาง (CBDC)
ผู้ให้บริการระบบเสนอขายโทเคนดิจิทัล (ICO Portal)
ICO Portal เป็นหน่วยงานที่ได้รับความเห็นชอบจาก ก.ล.ต. ให้ทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการเสนอขายโทเคนดิจิทัล โดยมีหน้าที่สำคัญดังนี้:
การคัดกรองและตรวจสอบ
- ตรวจสอบคุณสมบัติของผู้ออกโทเคนดิจิทัล
- วิเคราะห์ความเป็นไปได้ของโครงการ
- สอบทานข้อมูลและเอกสารที่เกี่ยวข้อง
- ตรวจสอบสมาร์ทคอนแทรคต์และระบบเทคโนโลยี
การให้คำปรึกษาและสนับสนุน
- ให้คำแนะนำในการออกแบบโทเคนดิจิทัล
- ช่วยจัดเตรียมเอกสารการเปิดเผยข้อมูล
- ประสานงานกับหน่วยงานกำกับดูแล
- สนับสนุนการทำการตลาดและการขาย
การจัดการการเสนอขาย
- จัดให้มีระบบการเสนอขายที่มีประสิทธิภาพ
- ดูแลการจัดสรรโทเคนและการชำระเงิน
- ควบคุมการปฏิบัติตามเงื่อนไขการเสนอขาย
- จัดทำรายงานและเปิดเผยข้อมูลตามที่กำหนด
หน่วยงานสนับสนุนอื่นๆ
สมาคมฟินเทคแห่งประเทศไทย
- ส่งเสริมการพัฒนานวัตกรรมทางการเงิน
- สร้างความร่วมมือระหว่างสมาชิก
- จัดอบรมและให้ความรู้
- เสนอแนะนโยบายต่อภาครัฐ
สมาคมสินทรัพย์ดิจิทัลไทย
- พัฒนามาตรฐานการประกอบธุรกิจ
- ส่งเสริมการกำกับดูแลกันเอง
- ให้ความรู้แก่ผู้ประกอบการและผู้ลงทุน
- ประสานงานกับหน่วยงานกำกับดูแล
ที่ปรึกษาและผู้ให้บริการสนับสนุน
ที่ปรึกษากฎหมาย
- ให้คำปรึกษาด้านกฎหมายและกฎระเบียบ
- ช่วยจัดทำเอกสารทางกฎหมาย
- ตรวจสอบการปฏิบัติตามกฎหมาย
- แก้ไขปัญหาข้อพิพาททางกฎหมาย
ที่ปรึกษาทางเทคนิค
- พัฒนาสมาร์ทคอนแทรคต์
- ตรวจสอบความปลอดภัยของระบบ
- ให้คำปรึกษาด้านเทคโนโลยีบล็อกเชน
- พัฒนาแพลตฟอร์มการซื้อขาย
ที่ปรึกษาทางการเงิน
- วิเคราะห์ความเป็นไปได้ทางการเงิน
- วางแผนโครงสร้างการระดมทุน
- ประเมินมูลค่าโครงการ
- จัดทำประมาณการทางการเงิน
กระบวนการระดมทุนและบทบาทของแต่ละหน่วยงาน
ขั้นตอนการเตรียมการ
- ผู้ประกอบการปรึกษา ICO Portal
- ICO Portal ตรวจสอบคุณสมบัติเบื้องต้น
- ที่ปรึกษาต่างๆ ช่วยเตรียมเอกสารและระบบ
- ICO Portal สอบทานข้อมูลและเอกสาร
ขั้นตอนการขออนุญาต
- ICO Portal ยื่นคำขออนุญาตต่อ ก.ล.ต.
- ก.ล.ต. พิจารณาคำขอ
- ที่ปรึกษาช่วยตอบข้อซักถาม
- ก.ล.ต. อนุญาตการเสนอขาย
ขั้นตอนการเสนอขาย
- ICO Portal จัดให้มีการเสนอขาย
- สมาคมต่างๆ ช่วยประชาสัมพันธ์
- ที่ปรึกษาสนับสนุนการดำเนินการ
- หน่วยงานกำกับดูแลติดตามการเสนอขาย
การพัฒนาระบบนิเวศในอนาคต
แนวโน้มการพัฒนา
- การเพิ่มประเภทโทเคนดิจิทัล
- การพัฒนาตลาดรอง
- การเชื่อมโยงกับตลาดต่างประเทศ
- การนำเทคโนโลยีใหม่มาใช้
ความร่วมมือระหว่างหน่วยงาน
- การแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างหน่วยงานกำกับดูแล
- การพัฒนามาตรฐานร่วมกัน
- การสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศ
- การพัฒนาบุคลากรร่วมกัน
การพัฒนากฎระเบียบ
- การปรับปรุงหลักเกณฑ์ให้เหมาะสม
- การรองรับนวัตกรรมใหม่
- การคุ้มครองผู้ลงทุน
- การส่งเสริมการแข่งขัน
ข้อกำหนดและหน้าที่สำคัญของ ICO Portal
คุณสมบัติพื้นฐาน
- เป็นบริษัทที่จดทะเบียนในประเทศไทย
- มีทุนจดทะเบียนชำระแล้วไม่น้อยกว่า 5 ล้านบาท
- มีฐานะทางการเงินที่มั่นคง
- มีระบบงานที่มีประสิทธิภาพ
ระบบงานที่ต้องจัดให้มี
- ระบบการกลั่นกรองโทเคนดิจิทัล
- การตรวจสอบคุณสมบัติผู้ออก
- การวิเคราะห์แผนธุรกิจ
- การประเมินความเสี่ยง
- ระบบการติดต่อและให้บริการลูกค้า
- การรับคำสั่งจองซื้อ
- การให้ข้อมูลและคำแนะนำ
- การจัดการข้อร้องเรียน
- ระบบการเปิดเผยข้อมูล
- การจัดทำเอกสารการเปิดเผยข้อมูล
- การรายงานความคืบหน้า
- การแจ้งข้อมูลสำคัญ
- ระบบการจัดการความเสี่ยง
- การประเมินและติดตามความเสี่ยง
- การควบคุมภายใน
- การป้องกันความขัดแย้งทางผลประโยชน์
การกำกับดูแลการปฏิบัติงาน
- การตรวจสอบผู้ลงทุน
- การยืนยันตัวตน (KYC)
- การจัดประเภทผู้ลงทุน
- การประเมินความเหมาะสม
- การควบคุมการเสนอขาย
- การกำหนดวงเงินการลงทุน
- การจัดสรรโทเคน
- การเก็บรักษาทรัพย์สิน
- การรายงานและเปิดเผยข้อมูล
- การรายงานต่อ ก.ล.ต.
- การเปิดเผยข้อมูลต่อผู้ลงทุน
- การจัดทำรายงานประจำปี
การประสานงานระหว่างหน่วยงาน
การแลกเปลี่ยนข้อมูล
- ระหว่างหน่วยงานกำกับดูแล
- การแบ่งปันข้อมูลการกำกับดูแล
- การแจ้งเตือนความเสี่ยง
- การประสานงานด้านการบังคับใช้กฎหมาย
- ระหว่าง ICO Portal
- การแลกเปลี่ยนแนวปฏิบัติที่ดี
- การพัฒนามาตรฐานร่วมกัน
- การแบ่งปันข้อมูลตลาด
- กับหน่วยงานต่างประเทศ
- การแลกเปลี่ยนข้อมูลข้ามพรมแดน
- การพัฒนามาตรฐานสากล
- การป้องกันอาชญากรรมทางการเงิน
การพัฒนาบุคลากร
- การฝึกอบรมร่วมกัน
- หลักสูตรด้านกฎระเบียบ
- การพัฒนาความรู้ด้านเทคโนโลยี
- การแลกเปลี่ยนประสบการณ์
- การรับรองคุณสมบัติบุคลากร
- การทดสอบความรู้
- การขึ้นทะเบียนผู้เชี่ยวชาญ
- การต่ออายุใบอนุญาต
- การพัฒนาผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน
- ด้านการวิเคราะห์โครงการ
- ด้านเทคโนโลยีบล็อกเชน
- ด้านการกำกับดูแล
มาตรการคุ้มครองผู้ลงทุน
การให้ข้อมูลและความรู้
- การเปิดเผยข้อมูลที่สำคัญ
- รายละเอียดโครงการ
- ความเสี่ยงที่สำคัญ
- สิทธิและหน้าที่ของผู้ลงทุน
- การให้ความรู้แก่ผู้ลงทุน
- การจัดอบรมและสัมมนา
- การเผยแพร่สื่อการเรียนรู้
- การให้คำปรึกษา
การรับเรื่องร้องเรียน
- ช่องทางการร้องเรียน
- ระบบออนไลน์
- ศูนย์รับเรื่องร้องเรียน
- การประสานงานระหว่างหน่วยงาน
- กระบวนการจัดการข้อร้องเรียน
- การรับและตรวจสอบ
- การดำเนินการแก้ไข
- การติดตามผล
การเยียวยาความเสียหาย
- กองทุนคุ้มครองผู้ลงทุน
- การจัดตั้งและบริหารกองทุน
- เงื่อนไขการชดเชย
- กระบวนการเรียกร้อง
- มาตรการทางกฎหมาย
- การดำเนินคดีแทนผู้ลงทุน
- การระงับข้อพิพาท
- การบังคับคดี
การมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทำงานร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพ พร้อมทั้งมีระบบการกำกับดูแลและคุ้มครองผู้ลงทุนที่เข้มแข็ง จะช่วยสร้างความเชื่อมั่นและส่งเสริมการพัฒนาตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลให้เติบโตอย่างยั่งยืน ทั้งนี้ ทุกหน่วยงานจำเป็นต้องปรับตัวและพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและความต้องการของตลาดที่เพิ่มขึ้น
สรุป
การระดมทุนผ่านสินทรัพย์ดิจิทัลเป็นนวัตกรรมทางการเงินที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายหน่วยงาน ทั้งหน่วยงานกำกับดูแล ผู้ให้บริการระบบ และหน่วยงานสนับสนุนต่างๆ การพัฒนาระบบนิเวศที่เข้มแข็งจะช่วยสร้างความเชื่อมั่นและส่งเสริมการเติบโตของตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลอย่างยั่งยืน